Steeds vaker koop ik biologische producten. Ja, het is inderdaad wat duurder. Maar ik vind de smaak toch echt anders dan de niet-biologische bespoten groenten. Dus dacht ik bij mezelf: waarom boeren we niet een beetje zelf? Onlangs kocht ik biologische prei en er kwam direct al een gigantisch lekkere geur mijn neus binnen. Zoals het vroeger rook als het van het land kwam. Niet die zielige dunne – want te vlug geoogst – preitjes zonder geur of smaak. Maar volle smaak. Zo kwam het dat ik begon met het zaaien en oogsten van rode bieten.
Rode bieten of kroten
Bieten kocht ik eerlijk gezegd altijd voorgekookt. Het kwam eigenlijk niet eens echt bij me op om die dingen ‘vers’ te kopen. Geen idee waarom eigenlijk. Blijkbaar had mijn man dezelfde gedachten, want hij heeft wat zaadjes in de grond gestopt en daar plukken we nu de vruch… eh groenten van!
Maak niet dezelfde fout als ik
Wist jij dat bieten leeg kunnen bloeden? Ik wist het niet, maar zal het nu nooit meer vergeten. Na het schoonmaken en koken vond ik de bietjes er maar gek uitzien: de een was bijna wit en de ander een beetje vleeskleurig roze. Allesbehalve het paarsrode kleurtje wat ik gewend was van voorgekookte rode bieten. Ze waren leeggebloed!
Wil je niet dezelfde fout maken? Boen de bieten dan alleen maar schoon onder water en snijd geen kontjes weg. Laat de wortelen er ook maar gewoon aan zitten. Door kontje en worteltjes van de biet weg te snijden verwond je ze en bloeden ze leeg. Verwijder dit pas als ze gekookt zijn. Dat gaat dan ook super makkelijk trouwens.
Bieten worden meestal gekookt, gestoofd of geroosterd. Maar rauw zijn ze ook erg lekker en zelfs nog gezonder. Rasp eens wat biet door een salade of voeg bieten toe aan een smoothie. Bieten moeten zeker 45 minuten koken.
Gooi het blad niet weg, want ook dat kun je gebruiken. Het blad van kleine bietjes kun je namelijk prima in een salade gebruiken. Blad van grote bieten kun je nog gebruiken in stamppotten of roerbak gerechten.
Rode bieten (voor)zaaien
Waar
- in de volle grond
- 1 zaadje per pot
Je kunt in de volle grond zaaien of voorzaaien in potjes. Het zaadje is eigenlijk een vruchtje met daarin 1 tot 4 zaadjes. Van 1 vruchtje komen meer zaailingen op, daarom kun je volstaan met 1 zaadje per potje. Bietjes staan graag in de zon of halfschaduw in luchtige en vochtige grond.
Wanneer
Van half maart tot eind juli kun je zaaien. Tussen juni en november kun je ze dan oogsten. Hoe vroeger gezaaid, hoe vroeger je kunt oogsten natuurlijk. Na ongeveer vier weken kun je al wat blad oogsten en gebruiken in groene salades of groene smoothies. Nog eens een week of drie later verschijnen de rode bieten. Ze steken dan een stukje boven de grond uit.
Hoe
- Voor april: binnen op een koele plaats
- Vanaf april: buiten
Als je gaat voorzaaien gebruik dan zaai- of stekgrond. Een goedkoper alternatief is het gebruik van potgrond gemengd met wat grof zand. Door deze mix wordt de grond wat luchtiger. Stop het zaadje maximaal 1 centimeter onder de grond. Begin je al in maart, plaats het potje dan in een koele kamer in het raamkozijn. Daar mag het in het volle licht staan. Zet je het potje in een (te) warme kamer dan zullen de zaailingen dun en zwak worden. Vanaf april ga je beter direct naar buiten met je bietjes. Afhankelijk van de temperatuur zal het zaadje na ongeveer 2 tot 3 weken kiemen.
Uit 1 zaadje (vruchtje) kunnen dus wel vier zaailingen komen. Als de zaailingen ongeveer 3 cm zijn haal je de minst groeiende zaailingen weg zodat er 1 sterke overblijft. Haal ze weg door ze zo dicht mogelijk bij de grond af te knijpen tussen duim en wijsvinger. Je kunt ook een klein schaartje gebruiken, dat gaat zelfs nog makkelijker. Dit is een belangrijk onderdeel in het proces. Doe je dit niet dan zullen de zaailingen elkaar onder de grond in de weg gaan zitten en hebben ze dus eigenlijk niet genoeg ruimte om te groeien.
De zaadjes zijn gekiemd
Verzorging
Bewerk de grond waar de bietjes worden geplant alvast voor. Ongeveer twee weken voordat je de rode bieten gaat planten voeg je wat algemene moestuin voeding toe, bij voorkeur met extra kali. Volg de aanwijzingen op de verpakking. Na ongeveer acht weken is de voeding wel op. Geef dan weer wat moestuin voeding.
Hup, de grond in
- planten op 10 cm afstand
- in pot van min. 25 x 30 cm, heeft niet de voorkeur
Als de zaailingen 3 tot 4 centimeter groot zijn kun je ze in de volle grond planten. Heb je meerdere bietjes gezaaid? Plants ze dan op ongeveer 10 cm afstand van elkaar, zodat ze de ruimte hebben om bietjes te maken. Bietjes groeien half onder en half boven de grond.
Bietjes kun je ook in een pot telen, maar dat is minder makkelijk. Rode bieten wortelen diep in de grond waardoor je een pot nodig hebt die minimaal 30 cm diep is. Heb je dus de mogelijkheid om in de volle grond te planten, doe dit dan zeker.
En dan eindelijk oogsten
Zoals je op de foto hierboven goed kunt zien liggen de bieten half onder en half boven de grond. Als de biet ongeveer 6 cm groot is kun je hem oogsten. Je trekt het bietje makkelijk uit de grond door aan het loof te trekken, vlak boven de biet. Het loof snijd of draai je er direct af. Laat je het zitten dan wordt het bietje zacht. Verwerk de bieten direct of bewaar ze hooguit een paar dagen op een koele en donkere plaats.